فهرست
اسپرم کش (Spermicide) چیست؟
اسپرم‌کش (Spermicide) که به عنوان “داروی ضدبارداری موضعی” نیز شناخته می‌شود، نوعی روش پیشگیری از بارداری است که با غیرفعال کردن اسپرم‌ها و جلوگیری از رسیدن آن‌ها به تخمک، از بارداری ناخواسته جلوگیری می‌کند.
اسپرم‌کش‌ها به اشکال مختلفی مانند ژل، کرم، فوم، شیاف، نوار و اسفنج وجود دارند که باید قبل از رابطه جنسی به داخل واژن وارد شوند.
موارد تشکیل دهنده اسپرم‌کش‌ها
ماده شیمیایی فعال: نونوکسینول-9 (N-9) رایج‌ترین ماده شیمیایی فعال در اسپرم‌کش‌ها است که با تخریب غشای اسپرم، حرکت آن را مختل می‌کند.
مواد غیرفعال: مواد دیگر مانند اسانس، رنگ و طعم دهنده نیز به اسپرم‌کش‌ها اضافه می‌شوند.
نحوه عملکرد اسپرم‌کش‌ها
مسدود کردن دهانه رحم: اسپرم‌کش‌ها می‌توانند دهانه رحم را مسدود کرده و از ورود اسپرم به رحم و لوله‌های فالوپ جلوگیری کنند.
کاهش تحرک اسپرم: اسپرم‌کش‌ها با آسیب رساندن به غشای اسپرم، تحرک آن را کاهش می‌دهند و از رسیدن آن به تخمک جلوگیری می‌کنند.
انواع مختلف داروهای اسپرم کش
روان کننده‌های اسپرم کش
روان کننده‌های اسپرم‌کش نوعی از اسپرم‌کش‌ها هستند که به صورت ژل، کرم، شیاف یا فوم واژینال در دسترس می‌باشند. این محصولات حاوی موادی شیمیایی مانند نونوکسینول-۹ هستند که اسپرم‌ها را فلج کرده و از حرکت آن‌ها به سمت تخمک جلوگیری می‌کنند.
مزایای استفاده از روان کننده‌های اسپرم‌کش
استفاده آسان: روان کننده‌های اسپرم‌کش به راحتی قابل استفاده هستند و نیاز به آموزش خاصی ندارند.
در دسترس بودن: این محصولات به راحتی در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها قابل تهیه هستند.
قیمت مناسب: روان کننده‌های اسپرم‌کش در مقایسه با سایر روش‌های پیشگیری از بارداری مانند قرص‌های ضدبارداری یا IUD ارزان‌تر هستند.
معایب استفاده از روان کننده‌های اسپرم‌کش
اثربخشی نسبی: این محصولات به تنهایی 80 تا 90 درصد موثر هستند و برای افزایش اثربخشی، بهتر است همراه با سایر روش‌های پیشگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده شوند.
احتمال تحریک: برخی از افراد ممکن است به مواد شیمیایی موجود در روان کننده‌های اسپرم‌کش حساسیت داشته باشند و دچار تحریک واژن یا آلت تناسلی شوند.
کاهش لذت جنسی: برخی از افراد گزارش می‌کنند که استفاده از روان کننده‌های اسپرم‌کش می‌تواند لذت جنسی را کاهش دهد.
اسفنج مخصوص اسپرم کش
اسفنج‌های مخصوص اسپرم‌کش، نوعی از ابزارهای پیشگیری از بارداری هستند که از فوم پلی اورتان با قابلیت جذب بالا ساخته شده و به اسپرم‌کش آغشته می‌شوند. این اسفنج‌ها قبل از رابطه جنسی در عمق واژن قرار گرفته و با ایجاد یک سد فیزیکی و رهاسازی اسپرم‌کش، از ورود اسپرم به رحم و لقاح تخمک جلوگیری می‌کنند.
کاندوم‌های اسپرم کش
کاندوم‌های اسپرم‌کش نوعی از کاندوم‌های لاتکس یا پلی اورتان هستند که حاوی ماده اسپرم‌کش نونوکسینول-۹ می‌باشند. این ماده شیمیایی اسپرم را از بین نمی‌برد، اما مانع از حرکت آن به سمت تخمک می‌شود و از بارداری جلوگیری می‌کند.
مزایای استفاده از کاندوم‌های اسپرم‌کش
- علاوه بر جلوگیری از بارداری، از عفونت‌های مقاربتی (STIs) نیز پیشگیری می‌کنند.
- به راحتی قابل تهیه و استفاده هستند.
- نسبتاً ارزان هستند.
- عوارض جانبی کمی دارند.
معایب استفاده از کاندوم‌های اسپرم‌کش:
- ممکن است در برخی افراد ایجاد حساسیت یا تحریک کنند.
- ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشند.
- به اندازه سایر روش‌های پیشگیری از بارداری مانند قرص‌های ضد بارداری یا IUD موثر نیستند.
نحوه استفاده از کاندوم‌های اسپرم‌کش:
- کاندوم را قبل از رابطه جنسی و طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی آن بپوشید.
- بعد از انزال، کاندوم را به آرامی از آلت تناسلی خارج کنید و در گره‌ای ببندید.
- کاندوم را در سطل زباله دور بیندازید.
فوم‌های اسپرم کش
فوم‌های اسپرم‌کش نوعی از اسپرم‌کش‌ها هستند که به صورت قوطی‌های اسپری فشرده عرضه می‌شوند. فوم‌ها با ایجاد یک لایه ضخیم در دهانه رحم، از ورود اسپرم به رحم و لقاح تخمک جلوگیری می‌کنند.
مزایا:
- استفاده آسان
- عدم نیاز به نسخه پزشک
- در دسترس بودن در داروخانه‌ها
- قیمت مناسب
- قابل استفاده با کاندوم برای افزایش اثربخشی
معایب
- احتمال ایجاد تحریکات پوستی و واژینال
- احتمال ایجاد حساسیت
- احتمال تداخل با برخی داروها
- عدم محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی
نحوه استفاده
- قبل از استفاده، قوطی را به خوبی تکان دهید.
- اپلیکاتور را به داخل قوطی فرو برده و مقدار کافی فوم را داخل آن بکشید.
- اپلیکاتور را به آرامی داخل واژن قرار داده و فوم را در آن تخلیه کنید.
- حداقل 6 تا 8 ساعت پس از مقاربت، از شستشوی واژن خودداری کنید.
شیاف اسپرم کش
شیاف‌های اسپرم‌کش نوعی داروخانه‌ای از اسپرم‌کش‌ها هستند که به شکل جامد و کوچک بوده و باید قبل از رابطه جنسی در واژن قرار داده شوند.
عملکرد اسپرم کش‌ها چگونه است؟
اسپرم‌کش‌ها با ایجاد یک سد شیمیایی یا فیزیکی در مسیر اسپرم، از رسیدن آن به تخمک و لقاح جلوگیری می‌کنند.
عوامل موثر بر عملکرد اسپرم‌کش‌ها:
- نوع اسپرم‌کش: اثربخشی اسپرم‌کش‌ها به نوع و برند آن ها بستگی دارد.
- نحوه استفاده: استفاده صحیح از اسپرم‌کش طبق دستورالعمل‌های مندرج در بسته‌بندی، برای اثربخشی آن ضروری است.
- زمان استفاده: اسپرم‌کش‌ها باید قبل از هر بار رابطه جنسی و طبق دستورالعمل، به درستی در واژن قرار داده شوند.
استفاده از اسپرم کش چقدر موثر است؟
میزان اثربخشی اسپرم‌کش‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع اسپرم‌کش: اثربخشی انواع مختلف اسپرم‌کش‌ها با یکدیگر متفاوت است. به طور کلی، فوم‌ها و شیاف‌ها از اسپرم‌کش‌های دیگر مانند کرم‌ها و ژل‌ها اثربخشی بیشتری دارند.
- نحوه استفاده صحیح: استفاده صحیح از اسپرم‌کش طبق دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی، نقشی کلیدی در اثربخشی آن دارد.
- میزان استفاده: استفاده از اسپرم‌کش به مقدار کافی و در زمان مناسب، برای اثربخشی آن ضروری است.
- میزان باروری: اگر شما یا همسرتان باروری بالایی دارید، احتمال بارداری با استفاده از اسپرم‌کش بیشتر است.
به طور کلی، اسپرم‌کش‌ها در صورت استفاده صحیح، می‌توانند تا ۷۸% از بارداری جلوگیری کنند.
مزایا استفاده از اسپرم کش
۱. عدم نیاز به نسخه پزشک: اسپرم‌کش‌ها بدون نسخه در دسترس هستند و به راحتی از داروخانه‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی و آنلاین قابل تهیه می‌باشند.
۲. سهولت استفاده: استفاده از اسپرم‌کش‌ها آسان است و نیازی به آموزش یا مهارت خاصی ندارد.
۳. مقرون به صرفه بودن: اسپرم‌کش‌ها در مقایسه با سایر روش‌های پیشگیری از بارداری، مانند قرص‌های ضد بارداری یا IUD، ارزان‌تر هستند.
۴. عدم تداخل با هورمون‌ها: اسپرم‌کش‌ها بر هورمون‌ها تأثیری نمی‌گذارند و برای زنانی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری استفاده کنند، مناسب هستند.
۵. محافظت در برابر عفونت‌های مقاربتی (STIs): اسپرم‌کش‌ها می‌توانند تا حدی در برابر برخی از عفونت‌های مقاربتی، مانند کلامیدیا و سوزاک، محافظت ایجاد کنند.
۶. استفاده در کنار سایر روش‌ها: اسپرم‌کش‌ها می‌توانند در کنار سایر روش‌های پیشگیری از بارداری، مانند کاندوم، برای افزایش اثربخشی استفاده شوند.
۷. تنوع: اسپرم‌کش‌ها در اشکال مختلفی مانند کرم، ژل، فوم، شیاف و اسفنج موجود هستند که می‌توانید متناسب با نیاز خود، نوع مناسب را انتخاب کنید.
۸. قابل حمل بودن: اسپرم‌کش‌ها به دلیل اندازه کوچک و وزن کم، به راحتی قابل حمل و استفاده در هر مکانی هستند.
۹. عدم عوارض جانبی جدی: اسپرم‌کش‌ها معمولاً عوارض جانبی جدی ایجاد نمی‌کنند. برخی از افراد ممکن است به مواد تشکیل دهنده اسپرم‌کش‌ها حساسیت داشته باشند و دچار تحریک یا سوزش شوند.
معایب استفاده از اسپرم کش
۱. احتمال بروز حساسیت: برخی افراد ممکن است به مواد تشکیل دهنده اسپرم‌کش‌ها، مانند نونوکسینول-۹، حساسیت داشته باشند. علائم این حساسیت شامل خارش، سوزش، قرمزی و تورم در واژن یا آلت تناسلی مردان می‌شود.
۲. کاهش لذت جنسی: اسپرم‌کش‌ها می‌توانند حس لامسه را در ناحیه تناسلی کاهش داده و لذت جنسی را برای هر دو طرف کم کنند.
۳. احتمال پارگی کاندوم: استفاده از اسپرم‌کش به همراه کاندوم، احتمال پارگی کاندوم را به دلیل وجود مواد شیمیایی در اسپرم‌کش‌ها slightly افزایش می‌دهد.
۴. عدم محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی: اسپرم‌کش‌ها برخلاف کاندوم، هیچ گونه محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی (STDs) ایجاد نمی‌کنند.
۵. نیاز به برنامه‌ریزی: استفاده از اسپرم‌کش باید طبق دستورالعمل و به طور صحیح انجام شود تا اثربخشی آن حفظ شود.
۶. تداخل با برخی داروها: برخی داروها، مانند داروهای ضد قارچ واژینال، می‌توانند با اثربخشی اسپرم‌کش‌ها تداخل داشته باشند.
۷. عدم اثربخشی به تنهایی: اسپرم‌کش‌ها به تنهایی به اندازه سایر روش‌های پیشگیری از بارداری، مانند قرص‌های ضد بارداری یا IUD، موثر نیستند.
۸. هزینه: اسپرم‌کش‌ها باید به طور مرتب خریداری شوند، که می‌تواند به مرور زمان پرهزینه باشد.
چه زمانی باید از اسپرم کش استفاده کرد؟
استفاده از اسپرم‌کش در شرایط زیر می‌تواند مناسب باشد:
- زمانی که به روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری دسترسی ندارید یا تمایلی به استفاده از آن‌ها ندارید.
- زمانی که می‌خواهید از روش‌های پیشگیری از بارداری به صورت موقت استفاده کنید.
- زمانی که از کاندوم مردانه استفاده می‌کنید و می‌خواهید سطح حفاظت خود را در برابر بارداری ناخواسته افزایش دهید
- زمانی که از کاندوم زنانه استفاده می‌کنید و می‌خواهید از پارگی یا لغزش آن جلوگیری کنید.
- زمانی که در دوران شیردهی هستید و می‌خواهید از روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری استفاده نکنید
نحوه استفاده از اسپرم کش
- انتخاب نوع مناسب اسپرم‌کش: با توجه به نیاز و شرایط خود، نوع مناسب اسپرم‌کش را از داروخانه تهیه کنید.
- مطالعه دستورالعمل: قبل از استفاده، به دقت دستورالعمل داخل بسته را مطالعه کنید.
- شستشوی دست‌ها: دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
- قرار دادن اسپرم‌کش:
- ژل، کرم یا فوم: با استفاده از اپلیکاتور یا انگشتان تمیز، مقدار مناسب را داخل واژن قرار دهید.
- شیاف: شیاف را با دست تمیز وارد واژن کنید.
- اسفنج: اسفنج را با آب خیس کنید و آن را داخل واژن قرار دهید.
