فهرست
آنتی اکسیدان ها یکی از مهم ترین ترکیباتی هستند که در درمان ناباروری مفید می باشد. قبل از شروع، دو اصطلاح وجود دارد که باید با آنها آشنا شوید:
آنتی اکسیدان و باروری
آنتی اکسیدان ها خانواده ای از ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی هستند که به محافظت از بدن در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند.
رادیکال های آزاد
رادیکال های آزاد الکترون های آزاد ناپایداری هستند که می توانند به ساختار سلول آسیب برسانند. در زندگی روزمره ما، به طور طبیعی رادیکال‌های آزاد در بدن ما تولید می‌شوند (به عنوان مثال رادیکال‌های آزاد در طول تولید انرژی در میتوکندری سلول ساخته می‌شوند)، اما مواد شیمیایی در محیط اطراف ما نیز می‌توانند رادیکال‌های آزاد ایجاد کنند.
گفته می شود که هر سلول در بدن ما حدود 10000 بار در روز مورد حمله رادیکال های آزاد قرار می گیرد که روند پیری را تسریع می کند. الکترون‌ها یا رادیکال‌های آزاد اغلب به DNA سلول‌ها آسیب می‌رسانند. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد را خنثی می کنند و از بروز آسیب بیشتر جلوگیری می کنند و از سلامت سلول محافظت می کنند.
آنتی اکسیدان ها چگونه کار می کنند؟
آنتی اکسیدان ها مانند یک سیستم دفاعی عمل می کنند و رادیکال های آزاد را از بین می برند. آنها نوعی نیروی پلیس درون بدن هستند. آنها رادیکال های آزاد را در هر کجا که هستند «خاموش می کنند» بنابراین نمی توانند پخش شوند و به سلول های ما آسیب وارد کنند. هنگامی که یک آنتی اکسیدان یک رادیکال آزاد را پیدا می کند، آن را می بلعد و آن را از بین می برد و یک رادیکال آزاد ضعیف شده ایجاد می کند که به اندازه کافی قوی نیست که آسیبی وارد کند. در این مرحله آن آنتی اکسیدان اکسید می شود مگر اینکه آنتی اکسیدان دیگر بیاید و آن را احیا کند.
چرا آنتی اکسیدان ها برای باروری سالم مهم و ضروری هستند؟
اکنون که می دانیم آنتی اکسیدان ها و رادیکال های آزاد به طور کلی چگونه کار می کنند، اجازه دهید به طور خاص در مورد تأثیر آنها بر باروری صحبت کنیم. رادیکال های آزاد باعث شکسته شدن DNA اسپرم می شوند. DNA آسیب دیده باعث سقط جنین یا نقص مادرزادی/مشکلات رشدی برای کودک آینده می گردد. مطالعات همچنین ارتباط بین استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و ناباروری مردان را نشان داده اند. بنابراین، مصرف یک آنتی اکسیدان فعال بیولوژیکی برای هر دو والدین بسیار مهم است.
آنتی اکسیدان ها که برای باروری مهم هستند
اسید لیپوئیک
لیپوئیک اسید یک آنتی اکسیدان بسیار مهم است زیرا نه تنها به محافظت از اندام های تناسلی زنان کمک می کند، بلکه نشان داده شده است که کیفیت و تحرک اسپرم را نیز بهبود می بخشد. اسید لیپوئیک به یک آنتی اکسیدانت قوی معروف است زیرا تمام آنتی اکسیدان های دیگر را بازسازی می کند و تنها آنتی اکسیدانی است که می تواند گلوتاتیون را بازسازی کند. همچنین به ایجاد یک سیستم ایمنی قوی و با عملکرد مناسب کمک می کند.
لیپوئیک اسید خود و همچنین ویتامین های E، C، گلوتاتیون و CoQ10 را بازسازی می کند. مصرف روزانه پیشنهادی: 100 میلی گرم در روز (تقسیم شده در دو دوز) منابع غذایی: به مقدار کم در سیب زمینی، اسفناج و گوشت قرمز یافت می شود.
ویتامین E
مطالعات نشان داده است که ویتامین E کیفیت و تحرک اسپرم را افزایش می دهد. در یک مطالعه، نشان داده شد که تحرک اسپرم، زنده مانی اسپرم و درصد اسپرم‌های طبیعی با مصرف مکمل ویتامین E و سلنیوم افزایش می‌یابد. در مطالعه دیگری (این مطالعه روی موش ها انجام شد) نشان داده شد که موش هایی که کمبود ویتامین E داشتند اسپرم هایی با تحرک پایین داشتند. علاوه بر این، موش های ماده میزان سقط جنین بیشتری داشتند.
در واقع، ویتامین E برای اولین بار در سال 1922 در طی آزمایشات تغذیه روی موش ها کشف شد. در رژیم غذایی آنها کمبود ویتامین E وجود داشت که منجر به کاهش باروری آنها شده بود. هنگامی که آنها شروع به تغذیه با جوانه گندم کردند، باروری آنها بازسازی شد. نشان داده شده است که مردانی که قبل از درمان IVF ویتامین E مصرف میکنند، میزان لقاح از 19% به 29% افزایش می‌یابد.
ویتامین E توسط CoQ10، ویتامین C و اسید لیپوئیک بازسازی می شود. مصرف روزانه پیشنهادی: 500 میلی گرم توکوفرول در روز علاوه بر رژیم غذایی غنی از غذاهای ویتامین E. منابع غذایی: روغن های گیاهی ، آجیل، کره آجیل، روغن سبوس برنج، جو و سبزیجات برگ سبز.
ویتامین C
ویتامین C یکی دیگر از آنتی اکسیدان های بسیار مهم برای باروری مردان و زنان است. بر اساس یک مطالعه جدید منتشر شده در Fertility and Sterility، ویتامین C سطح هورمون ها را بهبود می بخشد و باروری را در زنان مبتلا به نقص فاز لوتئال افزایش می دهد.
مطالعه دیگری نشان داد زنانی که از ویتامین C در هنگام مصرف داروی باروری کلومید استفاده می کردند، شانس بیشتری برای تخمک گذاری داشتند. به نظر می رسد که مصرف ویتامین C ممکن است عملکرد کلومید را افزایش دهد. (در مورد این موضوع با پزشک خود صحبت کنید.)
در مورد مردان، ویتامین C باعث بهبود کیفیت اسپرم و محافظت از اسپرم در برابر آسیب DNA می شود. ویتامین C به کاهش احتمال سقط جنین و مشکلات کروموزومی کمک می کند. همچنین به نظر می رسد ویتامین C از جمع شدن اسپرم ها در کنار هم جلوگیری می کند و باعث تحرک بیشتر آنها می شود.
ویتامین C توسط ویتامین E، CoQ10 و اسید لیپوئیک بازسازی می شود. مصرف روزانه پیشنهادی: 500 میلی گرم در روز، علاوه بر رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین C. منابع غذایی: در گیاهان و میوه ها از جمله فلفل قرمز، کلم بروکلی، زغال اخته، کلم، سیب زمینی، گوجه فرنگی و مرکبات فراوان است.
همچنین بخوانید:
تاثیر سویا بر اسپرم
بیماری پیرونی یا کجی آلت تناسلی مردان چیست؟
راهنمای جامع افزایش تعداد اسپرم با بهبود رژیم غذایی
کوآنزیم کیوتن
کوآنزیم کیوتن CoQ10 با آنزیم هایی کار می کند که به ایجاد تغییرات شیمیایی در بدن، به ویژه تولید انرژی کمک می کند. CoQ10 در تولید ATP سلولی نقش دارد، بنابراین کمبود این آنتی اکسیدان می تواند باعث کمبود انرژی در هر سلول و سیستم بدن از جمله سیستم تولید مثل شود. CoQ10 را به عنوان باتری درون سلولی در نظر بگیرید.
دو شکل CoQ10 وجود دارد، ubiquinone (یوبی کینون) و Ubiquinol (یوبی کینول) سطح CoQ10 به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می یابد، بنابراین این یک آنتی اکسیدان مهم است که باید در برنامه خود بگنجانید، به خصوص اگر سن شما بالای 35 سال است.
یک مطالعه نشان داد که CoQ10 به افزایش تحرک اسپرم در منی کمک می کند. CoQ10 در ماهی قزل آلا و گوشت یافت می‌شود، اما برای اطمینان از دریافت کافی، مصرف مکمل توصیه می‌شود. چندین مطالعه نشان می دهد که مکمل CoQ10 می تواند سلامت تخمک و اسپرم را افزایش دهد. CoQ10 توسط ویتامین E و اسید لیپوئیک بازسازی می شود. منابع غذایی: به وفور در غذاهای دریایی و گوشت قرمز وجود دارد. مغز ها، کلم بروکلی آب پز و پرتقال نیز مقادیری از آن را دارا هستند
چرا آنتی اکسیدان ها به عنوان یک شبکه بهترین عملکرد را دارند؟
همانطور که گفته شد که هر آنتی اکسیدانی که یک رادیکال آزاد را از بین ببرد اکسید می شود مگر اینکه آنتی اکسیدان خواهرش بیاید و آن را احیا کند. هر آنتی اکسیدانی دارای یک آنتی اکسیدان خواهر است که می تواند آنتی اکسیدان مصرف شده را بازسازی یا احیا کند. به عنوان مثال، در اینجا برخی از جفت های خواهر آنتی اکسیدان را نام می بریم:
- لیپوئیک اسید می تواند به خودی خود بازسازی شود و می تواند تمام آنتی اکسیدان های دیگر را بازسازی کند.
- ویتامین C توسط ویتامین E، گلوتاتیون و اسید لیپوئیک بازسازی می شود.
- ویتامین E توسط ویتامین C، CoQ10 و اسید لیپوئیک بازسازی می شود.
- گلوتاتیون توسط اسید لیپوئیک بازسازی می شود
همانطور که می بینید همه این آنتی اکسیدان ها برای ما مفید هستند پس باید آنها را به صورت روزانه وارد بدن خود کنیم. این آنتی اکسیدان ها با هم کار می کنند و به محافظت از بدن کمک می کنند.
چگونه ظرفیت آنتی اکسیدان بدن خود را افزایش دهیم؟
رژیم غذایی
رژیم غذایی اولین راه برای دریافت آنتی اکسیدان بیشتر به بدن شماست. خوردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی شامل تمام غذاهای کامل، میوه جات، سبزیجات، غلات کامل، گوشت ، لبنیات خام، آجیل، دانه ها است. همه این غذاها طیف گسترده ای از مواد مغذی را ارائه می دهند که برای سطوح بهینه آنتی اکسیدان مورد نیاز هستند.
آنتی اکسیدان ها به گرما حساس هستند و می توانند در طول پخت و پز و فرآوری آسیب ببینند، بنابراین مقدار مناسبی از غذاهای خام را در رژیم غذایی خود بگنجانید. آبمیوه ها یک راه عالی و آسان برای وارد کردن مقدار زیادی مواد مغذی به رژیم غذایی شما هستند.
مکمل ها
مرحله دوم برای وارد کردن آنتی اکسیدان های بیشتر به بدن، مصرف مکمل های ترکیبی آنتی اکسیدانی است. بسیاری از غذاهایی که امروزه مردم می خورند به دلیل بسته بندی و پخت و پز فاقد آنتی اکسیدان هستند. هر مرد روزانه باید یک ترکیب آنتی اکسیدان مصرف کند زیرا برای سلامت کلی و باروری بسیار مهم است.
منبع
Elizabeth Torres-Arce, Dietary Antioxidants in the Treatment of Male Infertility: Counteracting Oxidative Stress. Biology 2021.
