ارتباط ویروس کرونا با باروری مردان

ارتباط ویروس کرونا با باروری مردان؛ بحران کرونا در کشورهای مختلف جهان وضعیت اضطراری ایجاد کرده است. این ویروس که مردم را در سراسر جهان به دلیل میزان بالای ابتلا در قرنطینه قرار داده است، نحوه زندگی، کار و نحوه معاشرت انسان ها را تحت تاثیر قرار داده است. حال در این مقاله می پردازیم که کرونا چیست و آیا ارتباط کرونا با باروری مردان وجود دارد یا خیر؟

کرونا چیست؟

بیماری کرونا (COVID-19) یک بیماری عفونی است که توسط ویروس SARS-CoV-2 ایجاد می شود. ویروس کرونا در دهه 1960 کشف شد. شکل ویروس، تاجی را در اطراف آن نشان می دهد. این هاله، شبیه تاج خورشید است. ویروس جدید کرونا اولین بار در دسامبر 2019 در ووهان چین کشف شد. پس از آن، عفونت در سراسر جهان گسترش يافت و منجر به سندرم ديسترس تنفسي حاد (SARS) شد كه توسط سازمان بهداشت جهاني به نام COVID-19 نام گذاری گرديد. تحقيقات در مورد جزئيات مولكولي اين ويروس به سرعت آغاز شد و تاكنون حقايق زيادی در مورد اين بيماری شناخته شده است. افزایش روزانه بیش از حد موارد ابتلا به COVID-19، دولت‌های سراسر جهان را بر آن داشت تا اقدامات شدیدی را برای جلوگیری از انتشار این ویروس انجام دهند.

علائم ویروس کرونا چیست؟

قبل از هر چیز باید توجه داشت که این ویروس می تواند بدون علامت باشد و یا در قسمت خاصی از جمعیت با علائم جزئی ظاهر شود، همانطور که علائم ویروس کرونا در کودکان و حتی بخشی از جمعیت بزرگسال نیز چنین است. برخی از شایع ترین علائم ویروس کرونا در انسان عبارتند از:

• تب
• سرفه کردن
• خستگی
• تنگی نفس

افراد مسن و مبتلایان به بیماری های زمینه ای مانند بیماری قلبی عروقی، دیابت، بیماری مزمن تنفسی یا سرطان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هستند.

این ویروس می تواند از قطرات تنفسی دهان یا بینی فرد آلوده در هنگام سرفه، عطسه، صحبت کردن یا نفس کشیدن پخش شود.

بهترین راه مقابله با بیماری، واکسیناسیون است و پس از آن می توان با فاصله گرفتن حداقل 1 متر از دیگران، استفاده از ماسک مناسب و شستن دست ها از خود و دیگران در برابر عفونت محافظت کرد.

ارتباط بین ویروس ها و تولید مثل مردان

به طور کلی در دستگاه توليد مثل مردان، ورود ويروس ها، خطر ابتلا به بیماری ها و عفونت های مقاربتی را افزایش می دهد. همچنين مي تواند از طریق آلوده شدن به صورت موضعي يا از طريق سلول های بنيادی اسپرماتوگونيا، قدرت باروری مردان را تحت تاثير قرار دهد. مطالعات نشان داده اند که آلودگی با ویروس ها می تواند موجب اختلال در اسپرماتوژنز، كاهش تعداد اسپرم، کاهش تحرک اسپرم، تغییر سطوح هورمونی و … شود و ارتباط ویروس کرونا بر باروری مردان باعث این کاهش تحرک اسپرم خواهد شد؟. در سایت رسمی اسپو برای موضوعاتی مثل افزایش قدرت باروری و همچنین افزایش تعداد اسپرم راهکار هایی در نظر گرفته شده است که می توانید به این راهکارها و محصولات مراجعه کنید.

انتقال ویروس SARS-COV-2 به درون سلول و تاثیر ویروس کرونا بر باروری مردان

مطالعات بیانگر این است كه ويروس SARS-CoV-2 از آنزيم مبدل آنژيوتنسين 2 (ACE2) به عنوان يك گيرنده برای ورود به سلول های انساني استفاده مي كند. اتصال ويروس SARS-CoV-2 به گيرنده های اين آنزيم، ورود و تكثير آن را تسهيل مي كند. بنابراين، سلول هايي كه سطوح بالایي از بيان ACE2 را نشان می دهند، می توانند توسط ویروس مورد هدف قرار گرفته و آسيب ببينند و ارتباط ویروس کرونا بر باروری مردان باعث این موضوع شود.

نقش ACE در سیستم تولیدمثلی مردان و تاثیر ویروس کرونا بر باروری مردان

مطالعات زيادی در رابطه با تولید مثل مردان وجود دارند که، نقش آنزيم تبديل كننده ی آنژيوتنسين (ACE)، ACE1، ACE2 و گیرنده نوع 2 آنژیوتنسین II Angiotensin II type 2 receptor (AT2R)) را بر سیستم تولید مثلی مردان نشان می دهند. بررسی ها نشان می دهند كه در پروستات، اپيديديم، بيضه، مایع مني و سطح سلول های اسپرم انسان، ACE ادا مي شود. همچنین بر اساس مطالعات، بیان ACE1 برای عملکرد اسپرم مهم است و بیمارانی که فقدان کامل این آنزیم را نشان مي دهند، توانايي لقاح و باروری را ندارند. اسپرماتوزوآ ACE2 را بيان مي كند كه آنژيوتانسين II را به آنژيوتانسين (1-7)  تبديل مي كند. در دستگاه تناسلي مردان، ACE2 در سلول های زايای بيضه ی انسان، لایديگ و سرتولي ظاهر مي شود كه در عملكرد سلول های لايديگ و تستوسترون، تنظيم و توليد استروئيد و عملكرد اپيتليوم لوله های مني ساز نقش مهمی ايفا مي كند.

ACE2 و گيرنده اش در بيضه ی انسان و به طور كلي در لوله های مني ساز از جمله سلول های سرتولي و لايديگ وجود دارند. این گيرنده در قطعه اصلي دم اسپرم و دُومين آكروزومال سر اسپرم، به عنوان phosphoinositide 3 kinase (PI3Ks)  وجود دارد. اگر فعاليت PI3Ks مختل شود، منجر به بيان پائين ژن های اين مسير شده و آبشار آپوپتوزی را ايجاد مي کند.این آپپتوز سبب از دست دادن تحرک سريع اسپرم، توليد ROS ميتوكندری، فعال شدن كاسپاز در سيتوزول و آسيب DNA ی اسپرم مي گردد. بنابراين، ACE2 نقش اساسي در بيولوژی اسپرم دارد.

ارتباط بین ACE2 و Covid-19 در سلول اسپرم و مکانیسم عمل آن

مطالعات نشان می دهند که برای اتصال بين ويروس SARS-COV-2 و اسپرماتوزوآی انسان، حضور پروتئازهايي (از قبيل پروتئاز TMPRSS2 که پروتئاز بين غشايي سرين2 است) برای شكستن پروتئين های ميخي شكل ويروس ضروری است. اين پروتئاز در پروستازوم هايي وجود دارند كه از  غده ی پروستات در زمان انزال به داخل مايع مني آزاد مي شوند. بنابراین بر اساس مطالعات، ویروس SARS-COV-2  می تواند منجر به ارتباط ویروس کرونا بر باروری مردان شود به ويژه فرآيند اسپرماتوژنز شود و در نهایت احتمال ناباروری مردان افزایش می یابد.

از طرف ديگر ، پروتئاز سرين بين غشايي نوع دو (TMPRSS2) مي تواند ACE2 را تجزیه کند و موجب تسهیل ورود ویروس SARS-CoV-2 به درون سلول می شود. مطالعات نشان می دهند که به دنبال در معرض قرار گرفتن ویروس SARS-CoV-2 و نقص در ACE2 عملکرد اسپرم و زنده مانی آن کاهش می یابد. و در نهایت منجر به کاهش باروری می شود.

همچنین بخوانید: ناباروری مردان

بررسی سطح گنادوتروپین ها درمردان مبتلا  به COVID-19

هیپوتالاموس یک منطقه حیاتی از مغز است که فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی از جمله تعادل هورمونی، فشار خون، دمای بدن، ریتم شبانه روزی، رفتار جنسی و احساسات را کنترل میکند. هیپوتالاموس از نظر عملکردی از طریق گردش هورمونهای استرس و هورمون های جنسی با غده هیپوفیز ، غده فوق کلیه و غدد جنسی مرتبط است.

به طور کلی محور هیپوتالاموس – هیپوفیز- گناد با ترشح هورمون آزاد کننده ی گنادوتروپین (GnRH)  در پاسخ به کاهش سطح هورمون های استروئیدی جنسی به ویژه تستوسترون در مردان نتظیم می شود. FSH و LH   از غده ی هیپوفیز قدامی توسط GnRH مترشحه از هیپوتالاموس تولید می شود. FSH بر روی سلولهای سرتولی و LH بر روی سلولهای لایدیگ اثر میگذارد که در نهایت منجر به سنتز تستوسترون و شروع فرایند اسپرماتوژنز می شوند. غلظت تستوتسترون در خون بر روی هیپوتالاموس اثر میگذارد تا میزان GnRH  مترشحه از هیپوتالاموس را کاهش دهد. غلظت تستوسترون موضعی در بیضه ها تقریباً 100 برابر بیشتر از گردش خون محیطی است که بر روی سلولهای سرتولی برای شروع  اسپرماتوژنز عمل می کند. در حالت فیزیولوژیکی طبیعی، تنظیم مناسب محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- گناد برای عملکرد طبیعی تولید مثل مهم است. در حالی که گزارش شده است که اختلال عملکرد در محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – گناد باعث اسپرماتوژنز غیر طبیعی و ناباروری می گردد.

از نظر تئوری، سیگنال های نوروپاتوژنیک مشاهده شده در هیپوتالاموس می تواند منجر به کاهش سطح GnRH گردد که در نهایت منجر به سرکوب سنتز LH و FSH در هیپوفیز می شود. در حالی که شواهد در مورد میزان تغییر یافته GnRH همچنان باقی است بررسی مطالعات جدید نشان می دهند که با افزایش شدت عفونت ویروس کرونا در بدن مردان، میزان سطح LH و FSH در خون افزایش می یابد. همچنین بر اساس مطالعات و تصویربرداری عصبی اخیر در یک بیمار زن با COVID-19 مثبت، ضایعات عصبی در هیپوتالاموس و بزرگ شدن غده هیپوفیز را نشان داده است. هیپرتروفی در غده هیپوفیز در مردان مبتلا به  COVID-19 می تواند دلیل احتمالی افزایش موقت گنادوتروپین ها باشد. شواهد امروزی نشان می دهد که COVID-19  به بیضه آسیب وارد می کند که در نهایت می تواند ارتباط ویروس کرونا با باروری مردان منجر به اختلال در تنظیم گنادوتروپین ها گردد. تنظیم ترشح گنادوتروپین ها از هیپوفیز به واسطه ی سیگنالهای ورودی از هیپوتالاموس صورت می گیرد. بنابراین ، در مردان مبتلا به کووید 19 آسیب به هیپوتالاموس دیده می شود که ممکن است با کاهش سطح تستوسترون، آتروفی بیضه و ناباروری در مردان مرتبط باشد.

تصویر شماتیک تنظیم محور HPG  a) نشان دهنده ی مغز سالم و ارتباط صحیح بیضه با محور هیپوتالاموس – هیپوفیز است). b) نشان دهنده ی مغز آلوده به COVID-19 و اختلال در عملکرد محور هیپوتالاموس- هیپوفیز – گناد است.)

همچنین بخوانید: تاثیر واکسن کرونا بر باروری مردان

اثر COVID-19 بر باروری مردان

بيماری COVID-19 به روش مستقیم و غیر مستقیم بر روی سیستم تولیدمثلی مردان تاثیر می گذارد ارتباط ویروس کرونا با باروری مردان و موجب نقص در اسپرماتوژنز و نارسایی سیستم تولید مثلی نر می شود. بررسی ها نشان می دهند که ACE2 و TMPRSS2 نقش مهمی در ورود ویروس SARS-CoV-2 به درون سلول دارند، از آنجاییکه سیستم تناسلی مردان بیان ACE2 بالایی دارد، این ویروس توانایی ورود به این سیستم را دارد.

همانطور که ذکر شد، محققان در بیضه ها (سلول های اسپرماتوگونيا، سرتولي و لایدیگ) حضور ACE _1-7، ACE2 و گيرنده ی آن را نشان داده اند. اتصال ويروس SARS-CoV-2 به ACE2 مي تواند منجر به افزايش بيش از حد آنژيوتنسين II شود كه منجر به يك واكنش التهابي قوی به همراه اختلال عملكرد سلول های ليديگ و سرتولي مي شود. افزایش بیش از اندازه آنژیوتنسین II و به دنبال آن ACE2 باعث ایجاد التهاب و کاهش تحرک اسپرم می شود.

همچنین تب يكي از علائمي است كه در بیشتر بيماران مبتلا به كوويد- مشاهده می گردد.  افزايش دمای مداوم بدن در حين عفونت با ويروس SARS-CoV-2 می تواند بر مکانیسم های فیزیولوژیکی تنظیم حرارت اسکروتوم اثر گذاشته و موجب کاهش تحرک، تعداد اسپرم و افزایش شکست DNA اسپرم شود. همچنین این افزایش دمای مداوم می تواند باعث اختلال در سد خوني-بيضه ای و نشت و عبور ماکرومولکول ها به بیضه شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مشکلات دیگر کرونا می توانید به صفحه کووید 19 و اختلال نعوظ سر بزنید

منابع

1. Illiano E, Trama F, Costantini E. Could COVID‐19 have an impact on male fertility? Andrologia. 2020;e13654
2. Stanley KE, Thomas E, Leaver M, Wells D. Coronavirus disease (COVID-19) and fertility: viral host entry protein expression in male and female reproductive tissues. Fertil Steril. 2020
3. Aitken RJ. COVID‐19 and human spermatozoa— Potential risks for infertility and sexual transmission? Andrology. 2020
4. Perry MJ, Arrington S, Neumann LM, Carrell D, Mores CN. It is currently unknown whether SARS‐ CoV‐2 is viable in semen or whether COVID‐19 damages sperm. Andrology. 2020
5. Fan C, Li K, Ding Y, Lu WL, Wang J. ACE2 expression in kidney and testis may cause kidney and testis damage after 2019-nCoV infection. MedRxiv. 2020
6. Hoffmann M, Kleine-Weber H, Schroeder S, Krüger N, Herrler T, Erichsen S, et al. SARS-CoV-2 cell entry depends on ACE2 and TMPRSS2 and is blocked by a clinically proven protease inhibitor. Cell. 2020
7. Sohrabi C, Alsafi Z, O’Neill N, Khan M, Kerwan A, Al-Jabir A, et al. World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (COVID-19). Int J Surg. 2020